I. Objaśnienia wstępne
1.1. Uwagi ogólne
Klasyfikacja Środków Trwałych (KŚT) jest usystematyzowanym wykazem środków trwałych (obiektów) służących do celów ewidencyjnych, ustalania stawek odpisów amortyzacyjnych oraz badań statystycznych.
Zakres rzeczowy środków trwałych objętych grupą 0 opracowano na podstawie rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. z 2016 r. poz. 1034).
Podziały występujące w grupie 1 i 2 opracowane zostały na podstawie usystematyzowanego wykazu obiektów budowlanych Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) (Dz. U. poz. 1316, z późn. zm.) i Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 4 września 2015 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (Dz. U. poz. 1676). W związku z tym, obiektom objętym tymi grupami przypisano także odpowiednie symbole PKOB i PKWiU 2015.
Natomiast środkom trwałym objętym grupami od 3 do 9 przypisano odpowiednie symbole PKWiU 2015. W wielu miejscach jednak powiązania te mają charakter orientacyjny, czyli, że powiązania zawarte w kluczu nie oznaczają pełnej odpowiedniości grupowań KŚT – PKOB, odpowiednio KŚT - PKWiU, lecz wskazują, że obiekty zaliczane do danego grupowania KŚT mogą być zaliczane do wymienionych w kolumnie 5 grupowań PKWiU 2015. Zakres rzeczowy grupowań PKWiU 2015 obejmujących wyroby, z reguły, odpowiada zakresom rzeczowym odpowiednich grupowań Nomenklatury Scalonej (CN), która wprowadzana jest corocznie rozporządzeniem Komisji Europejskiej.
Znak "*" przy symbolach PKOB i PKWiU oznacza, że zakres danego grupowania tych klasyfikacji nie w pełni odpowiada zakresowi danego grupowania KŚT. W przypadkach, gdy przypisanie konkretnych symboli klasyfikacji było niemożliwe w kolumnie "Powiązania"; umieszczono znak "–".
1.2. Środki trwałe
Środki trwałe w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 15 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2016 r. poz. 1047), stanowią rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki, z wyłączeniem aktywów posiadanych przez jednostkę w celu osiągnięcia z nich korzyści ekonomicznych wynikających z przyrostu wartości tych aktywów, uzyskania przychodów w formie odsetek, dywidend (udziałów w zyskach) lub innych pożytków, w tym również z transakcji handlowej, a w szczególności aktywów finansowych oraz tych nieruchomości i wartości niematerialnych i prawnych, które nie są użytkowane przez jednostkę, lecz są posiadane przez nią w celu osiągnięcia tych korzyści oraz lokat w przypadku zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji.
Do środków trwałych zalicza się w szczególności:
- nieruchomości – w tym grunty, prawo użytkowania wieczystego gruntu, budowle i budynki,a także będące odrębną własnością lokale, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego,
- maszyny, urządzenia, środki transportu i inne rzeczy spełniające definicję środka trwałego,
- ulepszenia w obcych środkach trwałych,
- inwentarz żywy.
Środki trwałe oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub leasingu zalicza się do aktywów trwałych jednej ze stron umowy zgodnie z warunkami umowy.
Ulepszenia (przebudowa, rozbudowa, rekonstrukcja, modernizacja) w obcych środkach trwałych klasyfikowane są w odpowiednich grupowaniach KŚT, w zależności od środka trwałego, którego dotyczą.
1.3. Podział rodzajowy i zasady klasyfikowania środków trwałych
W KŚT za podstawową jednostkę ewidencji przyjmuje się pojedynczy obiekt majątku trwałego spełniający określone funkcje w procesie wytwarzania wyrobów i świadczenia usług. Może być nim budynek, maszyna, pojazd mechaniczny. Jedynie w nielicznych przypadkach dopuszcza się w ewidencji przyjęcie za pojedynczy obiekt - obiektu zbiorczego, którym może być zespół przewodów rurociągowych lub zespół latarni jednego typu, użytkowanych na terenie zakładu, ulicy, osiedla, zespoły komputerowe.
Z funkcji, jakie poszczególne obiekty spełniają w procesie wytwarzania lub w toku nieprodukcyjnego użytkowania rozróżnia się cztery zasadnicze zbiory:
1) nieruchomości - obejmujące grunty, budynki oraz budowle inżynierii lądowej i wodnej; środki trwałe zaliczone do tego zbioru zapewniają odpowiednie warunki do prowadzenia procesów produkcyjnych oraz działalności nieprodukcyjnej;
2) maszyny, urządzenia techniczne, przyrządy i narzędzia oraz inne ruchomości i wyposażenie - obejmujące środki trwałe, którymi oddziałuje się bezpośrednio na przedmioty pracy (takie jak: surowce, materiały) oraz służące do wyposażenia;
3) środki transportu służące do przewozu osób, transportu towarów;
4) inwentarz żywy.
Uwzględniając powyżej opisane sposoby podziału środków trwałych w niniejszej klasyfikacji wyodrębnia się na pierwszym szczeblu podziału klasyfikacyjnego 10 następujących jednocyfrowych grup środków trwałych:
0 GRUNTY
1 BUDYNKI I LOKALE ORAZ SPÓŁDZIELCZE PRAWO DO LOKALU UŻYTKOWEGO I SPÓŁDZIELCZE WŁASNOŚCIOWE PRAWO DO LOKALU MIESZKALNEGO
2 OBIEKTY INŻYNIERII LĄDOWEJ I WODNEJ
3 KOTŁY I MASZYNY ENERGETYCZNE
4 MASZYNY, URZĄDZENIA I APARATY OGÓLNEGO ZASTOSOWANIA
5 MASZYNY, URZĄDZENIA I APARATY SPECJALISTYCZNE
6 URZĄDZENIA TECHNICZNE
7 ŚRODKI TRANSPORTU
8 NARZĘDZIA, PRZYRZĄDY, RUCHOMOŚCI I WYPOSAŻENIE, GDZIE INDZIEJ NIESKLASYFIKOWANE
9 INWENTARZ ŻYWY
Wymienione powyżej grupy środków trwałych dzielą się na drugim szczeblu podziału klasyfikacyjnego na podgrupy, którym nadane zostały symbole dwucyfrowe. Wprowadzono też trzeci szczebel podziału klasyfikacyjnego środków trwałych, rodzaje, któremu nadano symbole trzycyfrowe.
Struktura symboli KŚT jest następująca:
I1I - grupa
I1I2I - podgrupa
I1I2I3I - rodzaj
|